Mặc dù không công bố trên nhãn mác, bao bì, nhưng các sản phẩm nông sản
nhập khẩu như bắp (ngô), đậu nành, cà chua, khoai tây... đang bán phổ biến ở
thị trường VN phần lớn là sản phẩm biến đổi gen.
 |
| Nông sản biến đổi Gen đang tràn ngập thị trường Nông sản Việt |
Một số nhà khoa học và quản lý về nông sản sử dụng
công nghệ sinh học ở VN cũng cho hay các sản phẩm biến đổi gen, thực phẩm chế
biến từ nông sản biến đổi gen đã được sử dụng nhiều năm nay.
99% đậu nành nhập khẩu là sản phẩm biến đổi gen
Theo TS Trần Quốc Oai, Giám đốc Công ty Cổ Phần ThứcĂn Dinh Dưỡng Nutifarm, VN chưa chính thức trồng cây biến đổi gen, do đó hầu
hết sản phẩm nông sản và thực phẩm chế biến làm từ sinh vật biến đổi gen đang
có trên thị trường đều là hàng nhập khẩu. Trong đó nhiều nhất là các loại bắp,
đậu nành, khoai tây...
Đặc biệt, có đến 99% hạt đậu nành nhập khẩu từ Mỹ,
Argentina... là sản phẩm biến đổi gen. Điều này đồng nghĩa với nhiều sản phẩm
chế biến khác như: sữa đậu nành, dầu thực vật, nước tương, đậu hũ... sử dụng
nguồn nguyên liệu nhập khẩu đều được chế biến từ công nghệ biến đổi gen.
|
Việt
Nam sắp trồng bắp biến đổi gen
Theo
TS Lê Huy Hàm, viện trưởng Viện Di truyền nông nghiệp (Viện Khoa học nông
nghiệp Việt Nam), Bộ Nông nghiệp & phát triển nông thôn đã cấp phép để
các nhà khoa học triển khai trồng ngô (bắp) biến đổi gen trong nước. Trong
khoảng từ nay tới tháng 5 bắt đầu trồng thử nghiệm.
Đây là
một công nghệ mới nên tất cả cây trồng biến đổi gen sẽ phải được đánh giá
những rủi ro tác động lên con người, môi trường trong thời gian tối thiểu hai
năm.
Loại
gen được chọn để gây biến đổi trong bước thử nghiệm này gồm hai loại là gen
kháng sâu và gen kháng thuốc diệt cỏ.
|
TS Đinh Thị Mỹ Hiền, người chịu trách nhiệm đề tài
“Khảo sát sự có mặt của GMO (sinh vật biến đổi gen) trong nông sản nguyên liệu
và một số sản phẩm chế biến khác đang lưu hành trên thị trường TP.HCM” (do Sở
Khoa học - công nghệ TP.HCM và Trung tâm Tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3-
Quatest 3 thực hiện), cũng khẳng định nhiều mẫu sản phẩm như khoai tây, hạt
bắp, đậu nành... được lấy ngẫu nhiên từ 17 chợ và siêu thị trên địa bàn TP.HCM
khi kiểm nghiệm đã cho kết quả có biến đổi gen.
Trong đó có nhiều sản phẩm nhập khẩu từ Thái Lan,
Trung Quốc, Mỹ, Philippines...
Trong khi đó, các đầu mối chuyên nhập khẩu bắp, đậu
nành hạt... vào TP.HCM cho biết mỗi tháng có hàng ngàn tấn đậu nành, bắp được
nhập về TP. Ngoài phục vụ ngành công nghiệp thức ăn chăn nuôi, một số lượng lớn
đậu nành, khoai tây... nhập khẩu còn được dùng làm thực phẩm chế biến và sử
dụng trực tiếp.
Anh Nguyễn Quý (đường Nguyễn Hữu Cảnh, P.22, Q.Bình
Thạnh), một đầu mối chuyên nhập khẩu đậu nành hạt từ Mỹ, cho biết mỗi tháng đơn
vị này nhập về 5-6 container (tương đương trên 100 tấn).
Như vậy, sản phẩm biến đổi gen trên thị trường hiện
nay rất lớn.
Khó nhận biết bằng mắt thường
Các nhà khoa học của Quatest 3 cho rằng việc phát
triển cây trồng chuyển gen làm giảm chi phí sản xuất, tăng sản lượng và lợi nhuận
trong nông nghiệp. Nông sản chuyển gen cũng có giá trị dinh dưỡng không thua
kém so với sản phẩm truyền thống. Đặc biệt, khoai tây chuyển gen có lượng tinh
bột cao hơn khoai tây thường (do được cấy gen làm tăng tinh bột).
Tuy vậy, nhiều người lo ngại sản phẩm chuyển gen có
khả năng tiết ra chất gây dị ứng, ảnh hưởng đến môi trường, có thể diệt một số
loài sâu có lợi, khả năng phát tán gen ra các cây trồng khác... Ông Nguyễn Quốc
Bình cho rằng lợi ích của cây trồng chuyển gen là năng suất cao, nhưng vấn đề
còn lo ngại là tác động của nó đến đa dạng hóa sinh học.
Theo ông Bình, bằng mắt thường không thể nhận biết
được điểm khác biệt của sản phẩm biến đổi gen. Từ màu sắc đến kích cỡ hạt...
đều giống sản phẩm thông thường. Chỉ riêng trái bắp, sản phẩm truyền thống
thường bị sâu đục ở phần đầu trái, còn sản phẩm biến đổi gen do không bị sâu ăn
nên hạt bắp sẽ mọc vút đầu trái.
Tuy nhiên khi ra thành phẩm, bắp, đậu, khoai tây, cà
chua... đều đã được tách ra, dạng hạt, thành phẩm nên người tiêu dùng chỉ có
thể phân biệt nếu có dán nhãn và thông tin đầy đủ.
Theo quyết định 212/2005 ký tháng 8-2005, các sinh vật
biến đổi gen, các sản phẩm, hàng hóa có nguồn gốc từ sinh vật biến đổi gen được
phép nhập vào VN sử dụng cho sản xuất, chế biến, kinh doanh. Các sản phẩm này
phải ghi rõ trên bao bì.
Tuy nhiên, khảo sát của Nông sản Việt tại
thị trường TP.HCM cho thấy hoàn toàn không có các sản phẩm nông sản, thực phẩm
chế biến sử dụng nguồn thực phẩm nhập khẩu được dán nhãn như quy định.
|
Chưa đủ
quy định quản lý sản phẩm biến đổi gen
Tại cuộc
hội thảo ở Hà Nội về quản lý thực phẩm biến đổi gen mới đây, Cục An toàn vệ
sinh thực phẩm (Bộ Y tế) thừa nhận năng lực và nhân lực nghiên cứu thực phẩm
biến đổi gen ở VN chưa đáp ứng được yêu cầu, VN đang thiếu công nghệ và kỹ
thuật đánh giá rủi ro với sinh vật biến đổi gen.
Quy chế
quản lý an toàn sinh học với sản phẩm hàng hóa có nguồn gốc từ sinh vật biến
đổi gen đã được ban hành nhưng chưa có hướng dẫn thực hiện.
Theo Cục
An toàn vệ sinh thực phẩm, thực phẩm có nguồn gốc biến đổi gen có ưu việt như
có thể làm tăng mùi vị, cảm quan, làm chín muộn hoặc bổ sung văcxin ăn được
vào sản phẩm, thay đổi hàm lượng dinh dưỡng, nhưng cũng có nguy cơ ảnh hưởng
đến sức khỏe cộng đồng như gây dị ứng, lờn kháng sinh... ở người sử dụng.
Tại hội
thảo “Truyền thông tháng hành động vì chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm”
tổ chức ngày 14-4 ở Hà Nội, trưởng đại diện Tổ chức Lương nông Liên Hiệp Quốc
(FAO) tại VN Andrew W. Speedy cho hay phần lớn thực phẩm biến đổi gen trên
thế giới hiện nay mới sử dụng gen biến đổi để tăng cường khả năng phòng chống
sâu bệnh, côn trùng và tăng cường vitamin, chưa phát hiện tình trạng gây độc
cho người sử dụng.
|
VŨ MINH QUANG
